LIBOR, WIBOR, czyli dlaczego oprocentowanie się zmienia

Na ratę kredytu wpływają dwa składniki:

• część kapitałowa

– dokładna kwota pożyczona od banku. Każda rata powoduje zmniejszanie się salda zadłużenia,

• część odsetkowa

– zysk banku tytułem udzielonego finansowania, wynikający z oprocentowania kredytu, która stanowi sumę:
a) stałej marży banku (negocjowanej podczas zawierania kredytu),
b) zmiennej stawki referencyjnej (WIBOR dla kredytów w złotówkach,

EURIBOR, LIBOR czy SARON dla kredytów w innych walutach – EURO, DOLAR, FRANK SZWAJCARSKI, etc).

Tym samym wysokość raty zależy od:
• kwoty kredytu i okresu kredytowania,
• rodzaju rat – równe lub malejące,
• wysokości stóp procentowych,
• prowizji banku,
• oprocentowania kredytu.

WIBOR

jest zmienną stawką bazową, określającą wysokość oprocentowania pożyczek na polskim rynku międzybankowym. Stosowany jest dla kredytów w polskiej walucie. Jego wartość uzależniona jest od wielkości stopy referencyjnej, ustalanej przez RPP (Radę Polityki Pieniężnej). Banki co 3 (3M) lub 6 miesięcy (6M) sprawdzają czy uległ zmianie. W efekcie powstaje nowy harmonogram spłat kredytu i rata staje się wyższa albo niższa.
Kurs złotego spada, a oprocentowanie kredytów hipotecznych oparte na stawce WIBOR rośnie. Wysoka inflacja powoduje cykliczne podnoszenie stóp procentowych (od października 2021 do kwietnia 2022 – siedmiokrotnie). Obecnie główna stopa referencyjna NBP (Narodowy Bank Polski), wzrosła do poziomu 4,50%. Skutkiem są rosnące raty kredytów hipotecznych i gotówkowych.
LIBOR to jeden ze wskaźników informujących o stopie oprocentowania kredytów, oferowanych na międzynarodowym rynku międzybankowym (bierze się pod uwagę kilka banków). Znajduje zastosowanie przy wyznaczaniu oprocentowania kredytów hipotecznych w zagranicznych walutach takich jak:
• frank szwajcarski (CHF),
• funt brytyjski (GBP),
• dolar amerykański (USD),
• euro (EUR) – zamiennie nazwa EURIBOR.

LIBOR

jest stawką prospektywną – wysokość należnych odsetek znamy z wyprzedzeniem, jako średnią arytmetyczną stawek oprocentowania, po jakich banki (będące uczestnikami), chcą pożyczać sobie pieniądze (po odrzuceniu dwóch najwyższych i dwóch najniższych wartości).
SARON (zastąpił LIBOR dla CHF) jest stawką retrospektywną – to wskaźnik krótkoterminowy (overnight – za jeden dzień), wyliczany na podstawie danych dotyczących transakcji historycznych. Żeby wyliczyć wersję np. półroczną, trzeba do niego dodać tzw. stały spread korygujący.

Waluta czy PLN – ryzyko kursowe

Kredyt walutowy (kredyt dewizowy)

– ma te same założenia co kredyt hipoteczny. Różnica? Zobowiązania udzielane są w innej walucie, niż będąca oficjalnym środkiem płatniczym w danym kraju. W Polsce są marginalne (poniżej 1%), m.in. z powodu pułapki kredytowej w jaką wpadli tzw „frankowicze” (w 2008 roku prawie 70% kredytów było przyznanych we franku szwajcarskim). Obecnie kredyt w innej walucie niż otrzymuje się wypłatę jest nieosiągalny, mimo że przy słabym kursie złotego, wielu Polaków znów chciałoby go wziąć w bezpiecznej walucie jaką jest np. EURO.
Tego typu kredytów udzielają jedynie dwa banki, przy ściśle określonych zasadach. Podstawową, wynikającą ze zobowiązań KNF (Komisji Nadzoru Finansowego) z 2013 roku jest, że banki mogą udzielić kredytów hipotecznych dewizowych, tylko klientom uzyskującym trwałe dochody w danej walucie. Wszystko po to, aby zapewnić regularną obsługę i spłatę kredytu.
Inne wymagania?:
• konieczność wyższego wkładu własnego – od 26% do 40%,
• bardzo wysoka zdolność kredytowa,
• przedstawianie tłumaczeń dokumentów,
• pozyskiwanie dewiz dla korzystnej spłaty.

Kredyt hipoteczny dewizowy,

mimo wyższej marży banku, jest znacznie tańszy od złotówkowego (obecnie stawki referencyjne oprocentowania są ujemne), ale wiąże się z ryzykiem:
• zmiany wysokości stopy procentowej – w okresie spłaty oprocentowanie może drastycznie wzrosnąć,
• ryzyka walutowego – związanego z różnicami w kursach walut – tej, w której został udzielony kredyt, do waluty w której jest spłacany.
Spłacana w złotóekach rata, jest przeliczana na podstawie spreadu – różnicy pomiędzy kursem sprzedaży, a kursem kupna waluty. Dzięki ustawie antyspreadowej, walutę do spłacania możemy kupować samodzielnie, nie jak dotychczas gdy była naliczana według bankowych kursów.

Doradca kredytowy powiązany z deweloperem

Ponieważ większość finansuje zakup nieruchomości za pomocą kredytów hipotecznych, wielu deweloperów pośredniczy w transakcji, (za darmo) oferując pomoc w uzyskaniu ich od banku.
Takie działania sprawiają, że zakup mieszkania przebiega znacznie sprawniej, a warunki kredytu pozyskanego w ten sposób, mogą być korzystniejsze od kredytu hipotecznego pozyskiwanego bezpośrednio. Ponadto często dzięki deweloperowi lub niezależnemu doradcy, uzyskujemy wpływ na wysokość marży, prowizji i innych opłat.
Profesjonalny doradca finansowy pomaga w skompletowaniu niezbędnych dokumentów i spełnieniu wszystkich wymogów formalnych, co znacząco minimalizuje szansę na odrzucenie wniosku. Pokazuje i tłumaczy różnice w ofertach kredytowych i doradza na co zwrócić uwagę. Jeśli mamy taką potrzebę, może negocjować w naszym imieniu korzystniejsze warunki, niższe oprocentowanie, czy uzyskać dodatkowe zniżki. Doradca może jeszcze zgłosić klientowi i bankowi do weryfikacji niejasne, nieprecyzyjne i wyjątkowo niekorzystne zapisy.